در حالی که دستکم یکسوم فیلمهای بخش مسابقه کن امسال، آثار شناختهشدهای نیستند، در بخش خارج از مسابقه خیلیها چشم انتظار «ایندیانا جونز 4» بودند. همچنین باید به فیلم تازه وودی آلن اشاره کرد که اولین نمایشش در کن امسال بود. «خاکستر زمان» آخرین فیلم وونگ کار وای از دیگر آثار کنجکاو برانگیز امسال است که در بخش نمایشهای ویژه حاضر شد.
فیلمهای حاضر در بخشهای جنبی کن، طیفهای متنوعی را شامل میشود؛ از هالیوودیترین فیلمها که قرار است تضمینکننده جذابیتهای تجاری کن باشند، تا پیشروترین آثار سینمایی که معمولاً کن بهترین محل برای حضور و درخشش آنهاست.
بخشهای متنوع شصت و یکمین فستیوال کن، خصوصاً برنامههای جنبی این جشنواره را از دیگر همردیفانش متمایز میسازد. در بخش خارج از مسابقه 4 فیلم به نمایش در میآیند که از سوی هیأت انتخاب برای بخش مسابقه برگزیده نشدهاند اما از نظر مسئولان کن شایستگی شرکت در این جشنواره را دارند. حضور 3 فیلم پر سر و صدای آمریکایی در این بخش قطعاً میتواند تنور این مراسم را داغتر کند. قسمت چهارم ایندیانا جونز که بعد از 19 سال قهرمان تازیانه به دست اسپیلبرگ را به پرده جادویی میکشاند یکی از جذابیتهای کن امسال بود. ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین، اختلافنظر تحلیلگران را درباره شایستگی شرکت آن در جشنواره کن برانگیخته است.
این فیلم روز 18 می(29 اردیبهشت) برای اولین بار در کن نمایش داده شد و پس فردا به صورت همزمان به اکران جهانی درمیآید. حضور اسپیلبرگ و جورج لوکاس سینماگران پولساز 3 دهه اخیر در این مراسم، بیش از هر رویداد دیگری توجه رسانهها و افکار عمومی را جلب کرد. انیمیشن کمدی کنگ فوپاندا ساخته مارک آزبون و جان استیونسون نیز در اولین روز در بخش خارج از مسابقه نمایش داده شد. این محصول جدید دریم ورکس که از ششم ژوئن در آمریکا اکران میشود با حضور صداپیشگانی چون جک بلک، آنجلینا جولی، لوسی لیو و داستین هافمن به روی پرده میروند. کیم جی وون هم با وسترن خوب، بد، عجیب از کرهجنوبی در این بخش حضور دارد. یکی از برنامههای جنبی، نمایش بخشهای تدویننشده فیلمهای در حال تولید کارگردانهای مطرح سینماست، چنانکه بخشهایی از دار و دستههای نیویورکی ساخته مارتین اسکورسیزی در جشنواره 2002 به روی پرده رفت.
شکارچی ساخته جینا هونگ از کرهجنوبی، نظارت (جنیفر لینج) از آمریکا، مستند مارادونا (امیر کارستاریکا) محصول مشترک اسپانیا و فرانسه فیلمهای در نظر گرفته شده برای بخش نمایش خواهند بود. در بخش نمایشهای ویژه خاکستر زمان (وونگ کاروای – چین) از زمان و شهر (ترنس دیویز) رومن پولانسکی: محبوب و تحت تعقیب (ماریانا زنوویچ – محصول مشترک بریتانیا و آمریکا) به روی پرده خواهند رفت.
کشف استعدادهای جدید
با هدف حمایت از نوآوری و خلاقیت در آثار سینمایی، بخش سینه فونداسیون و فیلم کوتاه در سال 1998 کشف استعدادهای جدید فیلمسازی و وارد کردن آنها به چرخه کارگردانهای حرفهای به جشنواره کن اضافه شد.در این قسمت که به رقابت فیلمهای کوتاه اختصاص دارد 17 فیلم کوتاه از سراسر جهان شرکت دارند که عموماً توسط دانشجویان مدرسه فیلم ساخته شدهاند! این بخش کمیته داوری جداگانهای دارد که برنده نخل طلای فیلم کوتاه و 3 فیلم برتر بخش سینه فونداسیون را مشخص میکنند، امسال ریاست این کمیته را هو هسیائو هسین فیلمساز تایوانی بر عهده دارد و سوزان بیر کارگردان دانمارکی، ماریانا هندز هنرپیشه فرانسوی، اولیویه آسایاس کارگردان فرانسوی و لری کاردیش متصدی مؤسسه فیلم و سینما «موما» از آمریکا در کنار او به میز قضاوت خواهند نشست.
کشورهای رومانی، آرژانتین، فرانسه، بریتانیا، جمهوری چک، فنلاند، برزیل، روسیه، کرهجنوبی، آمریکا، آلمان و بلژیک از حاضران در این بخش هستند.پیت (جولیوس اوری)، اشتیاق (ماریو بنیتو)، مگاترون (ماریان کریسان)، z-411 (دانیل اردلی) از منفی تا منفی (ملانی لورن)، سفر خوش (خاویر پالیرو گیرمورو کامورا) دو پرنده (رونار رونارسون) و من بیشتر دوستت دارم (سام تیلور وود) از آثاری هستند که در سالنهای دبوسی و بونوئل به نمایش در میآیند و در بخش مسابقه فیلمهای کوتاه با یکدیگر رقابت خواهند کرد.
نوعی نگاه
در قسمت نوعی نگاه، 19 فیلم در تالار دبوسی کن به نمایش درمیآیند. این بخش که نخستین بار در سال 1978 آغاز به کار کرد به معرفی آثار برجسته سینمای جهان میپردازد. ریاست هیأت داوران این بخش به عهده فاتح آکین کارگردان آلمانی – ترکتبار است که در مشورت با جمعی از خبرنگاران و حرفهایهای سینما بهترین فیلم این بخش را برمیگزیند و از دو فیلم دیگر تجلیل میکند. از فیلمهای حاضر در نوعی نگاه، میتوان به سونات توکیو (کیوشی کوروساوا) وندی و لوسی (کلی ریشار)، مستند زندگینامه ای تایسن (جیمز توباک)، بعد از مدرسه (آنتونیو کامپوس) ابر 9 (آندراس درسن) پارکینگ (چانگ مونگ هونگ) زندگی مدرن (ریموند دباردون) و توکیوا اثر مشترک جون هو، لئو کاراکس و میشل گوندری اشاره کرد. بسیاری از فیلمهای ایرانی تاکنون در این بخش به نمایش درآمدهاند.
این کلاسیکهای فراموشنشدنی
یکی از جالبتوجهترین قسمتهای بخش جنبی فستیوال، نمایش آثار کلاسیک است. در این بخش غیررقابتی که در ستایش میراث تاریخ سینما و تجلیل از فیلمسازان برجسته راهاندازی شده گزیدهای از آثار ماندگار کلاسیک به نمایش گذاشته میشوند، البته نسخه بازسازی شده آنها!در جشنواره 2008 که پنجمین سال برگزاری بخش آثار کلاسیک است از مانوئل دی اولیویزا کارگردان برجسته پرتغالی و پیرترین فیلمساز معاصر که دسامبر امسال یکصد ساله خواهد شد تقدیر ویژه میشود و به همین منظور اولین ساخته او به نام «کاردر رودخانه دوور» محصول 1931 میلادی را به نمایش میگذارند و طی مراسمی به مناسبت یکصدمین سال تولد دیوید لین کارگردان فقید سینما از وی تقدیر میشود.
لولا مونتس اثر ماکس اوفلوس (محصول 1955) معروفترین فیلم بازسازی شده در میان آثار شرکتکننده در حوزه کلاسیکهاست که در مراسم افتتاحیه این بخش به روی پرده رفت. راهنما (ویجای آناند 1965)، تأثیر اشعه گاما بر گل جعفری (پل نیومن 1972)، بیا گم شویم (بروس وبر 1988)، سانتا سانگر (آلخاندرو جودوروفسکی 1989)، Orphee (ژان کاکتو 1949)، انگشتان (جیمز توباک 1977) و چشم وحشی (بن مادو 1960) از دیگر فیلمهای شرکتکننده در این بخش هستند.
هفته منتقدان
هفته منتقدان، قدیمیترین بخش جانبی جشنواره کن است که نخستین بار در سال 1962 پایهگذاری شد. این بخش که توسط انجمن منتقدان فیلم فرانسه اداره میشود بیهیچ گرایش تجاری به معرفی آثار برتر فیلمسازان جدید در سراسر جهان میپردازد. در بخش سینمای ساحلی، جشنواره فیلمهای بخش کلاسیک و خارج از مسابقه به نمایش در میآیند. یکی از مهمترین بخشهای فستیوال کن بازار فیلم است که از همان سالهای آغازین شروع به کار این مجموعه راهاندازی شده و اکنون بزرگترین و فعالترین بازار فیلم جهان محسوب میشود. هر سال بازاریابها و توزیعکنندگان فیلم به کن میآیند.
برای شرکت در این بازارچه هیچ گزینشی وجود ندارد و هر شرکتی میتواند با پرداخت حق ثبتنام فیلمش را در این بازار عرضه کند یا مجوز پخش فیلمهای خارجی دیگر را بگیرد. از دیگر برنامههای جنبی این فستیوال میتوان به برگزاری کلاسهای پیشرفته فیلمسازی اشاره کرد. کارگردانهای شهیر دنیا با این آموزشها اطلاعات خود را تاحد امکان در اختیار مردم قرار میدهند.
امسال کوئنتین تارانتینو برنده نخل طلای 1994 برای فیلم داستانهای عامهپسند این مسئولیت را عهدهدار شده است. برگزاری نمایشگاههایی با محوریت آثار منتخب یکی از سینماگران برجسته یا مضامین سینمایی از دیگر اقدامات مسئولان این جشنواره است که به آن تنوع میبخشد. امسال نیز نمایشگاهی از 10 فیلم برتر سال گذشته سینمای اروپا از هفدهم می در هتل مجستیک شهر کن برپا میشود.